امروز جمعه , 23 آذر 1403
دسته بندی مقالات
- بیشتر -دوره ها آموزشی
- بیشتر -آخرین مقالات
- بیشتر --
خط تحریری و تهذیب هنری با ریشه های مشترک
1403/09/03 -
نقش خط تحریری در طراحی لوگو و برندینگ
1403/08/26 -
ارتباط بین خط تحریری و خوشنویسی
1403/08/19
دست خط و شخصیت
کلیات ارتباط دست خط با شخصیت
هر یک از ما دست نوشته ای مخصوص داریم. همان طور که اثر انگشت هیچ دو انسانی در طول تاریخ شبیه هم نبوده ، دست نوشته هیچ دو انسانی نیز شبیه هم نبوده و نخواهد بود . ما در طول زندگی و در شرایط مختلف سنی ، دست نوشته های متفاوتی داریم. در کودکی تحت تأثیر عوامل محیطی مثل دست نوشته معلم، دست نوشته والدین و اطرافیان ، انوع خط کتب درسی و غیردرسی، ابزار و وسایل مورد نیاز نوشتن و هم چنین عواملی چون فطرت ، ژن ، توارث و حتی نوع فیزیک بدن قرار می گیریم .
ویژگی های شخصیتی و اخلاقی کودکان در طول زمان به تدریج شکل می گیرد .
عامل در شکل گیری دست خط
اینکه کدام عامل در شکل گیری دست نوشته مهم تر و موثرتر است خیلی معلوم نیست . تمام دانش آموزان یک کلاس کم و بیش از تدریس یک معلم یا معلمان واحدی بهره می برند.
کتابهای مشترکی را با فونت یکسانی مشق می کنند .
به طور معمول از ابزار مشابهی استفاده می کنند ؛ تحت تعلیم یک شیوه آموزشی قرار می گیرند ؛ پس چگونه است که در نهایت دارای دست نوشته های متفاوت می گردند.
قطعاً چیزی از درون آنها را به سمت و سوی خاصی می کشاند که برخی از آنها قابل بررسی و شناخت بوده و برخی دیگر نه .
بعضی از بچه ها از همان ابتدای کار قلم را خیلی خوب در دستان خود می گیرند و با مهارت قلم را روی کاغذ به حرکت در می آورند و فشار مناسبی به آن وارد می کنند .
در اینجا سئوالاتی مطرح می گردد . آیا خوب دست گرفتن قلم امری فطری است ؟
آیا اتفاقی است ؟ تحت تأثیر محیط بوده یا ژنتیکی است ؟ و یا ترکیبی از موارد فوق؟
طبقه بندی بقراط
بقراط خون انسان را آمیزه ای از چهار خلط میداند و مزاج و طبع بشر را بر حسب تسلط یا برتری یکی از آن چهار خلط در خون طبقه بندی می کند و برای هر یک از این طبقات ویژگی های خاصی بر می شمرد .
این طبایع به نظر بقراط به شکل زیر طبقه بندی می شوند :
صفراوی مزاج ها :
این گروه بسیار فعّال و برتحرّک هستند. رفتاری قاطع و صدایی آمرانه دارند و دارای نگاهی نافذ می باشند . بسیار پر انرژی و با اراده هستند .
مرد عمل و کارهای بزرگ و پر خطر می باشند . شجاع ، مصمّم ، استوار و بلند پروازند . بر خود و دیگران سخت گیرند و از فرمان دادن لذت می برند .
عصبی مزاج ها :
این افراد حساس و بیش از حد تأثیر پذیرند . از نظر فیزیکی معمولاً ضعیف هستند . وابستگان این طبقه اگر طبعی توسعه طلب و مترقی داشته باشند می توانند متفکّر ، محقّق و مبتکر باشند
و اگر طبعی منزوی و مغلوب داشته باشند می توانند آشفته ، مضطرب، ناراحت و تیره بخت باشند .
دَمَوی مزاج ها :
مردمانی هستند با چهره ی گشاده و شوخ و شنگ، خوش برخورد، خوش بین و خوش رفتار . معمولاً زیاد صحبت می کنند و پرخور هستند. خیلی آسان ارتباط برقرار کرده و آسان قطع ارتباط می کنند .
سازگاری آنها با محیط زیاد است و انعطاف فراوانی دارند . غصه ی گذشته را نمی خورند و نگران آینده نیستند . و به طور کلی کمی سطحی هستند.
لنفاوی مزاج ها :
فراد این گروه تقریباً عکس گروه صفراوی مزاج ها هستند . دارای حرکاتی کند و یک نواخت اند . کم تحرّک و بی رمق هستند . دیر تصمیم می گیرند . بی خیال و بی تفاوت اند.
افراد سطح بالای این گروه بسیار صبور و خون سرد می باشند .
آیا این طبع کودکان است که دست نوشته آنان را شکل می دهد ؟ اگر چنین است ، این طبع چیست ؟
چگونه شکل می گیرد و تحت تأثیر چه عواملی است ؟
نقش محیط در این رهگذر چه می باشد ؟ و سئوالات بی شمار دیگر . نگارنده ی این سطور باور دارد تمامی این عوامل در شکل گیری دست نوشته ی کودکان نقش دارند.
هر چند نقش هر یک از عوامل به اقتضای شرایط می تواند کم رنگ یا پر رنگ شود .
روانشناسی و خط
به نظر روان شناسان دست نوشته ی هر فرد نوعی رفتار است و هر رفتاری برون فکنی درون فرد است. هیچ پدیده ای در جهان هستی اتفاقی نیست .
هر چیزی در جهان دارای پایه های علمی است . چه شناخته شده باشد چه نشده باشد . دست نوشته ی ما حاصل یک سیستم سازماندهی شده و دارای پایه های علمی است .
می توان آن را تجزیه و تحلیل نموده و ما هیت آن را مشخص کرد .
مغز و دست نوشته
در نگاه اول چنین به نظر می رسد این دست است که می نویسد و معمولاً دست نوشته را حاصل حرکت و تلاش دست می دانیم . در حالی که چنین نیست . حرکت و کیفیت دست و انگشتان فقط بخش کوچکی از کیفیت دست نوشته را تعیین می کند .
بخش و نقش اصلی آن بر عهده ی مغز است . این مغز است که خط را می نگارد و دست و انگشتان فقط ابزار و وسیله ای هستند
که طرح و ایده های مغز را اجرا می کنند . اگر فردی به هر دلیل ، دستی را که با آن می نویسد از دست داده و ناچار شود از دست دیگر خود یا حتی در مورد افراد معلول و فلج، از پا ، مچ دست ، بازو و یا دهان استفاده کند ، همان حالت و گرایش های اصلی خطش در پانوشته ها یا دهان نوشته هایش پدیدار خواهند شد .
هر چند این نوشته ها به روانی و صافی دست نوشته های پیشین نخواهند بود اما روح و نشانه های اساسی دست نوشته معمول را با خود خواهند داشت.
ابن مقله دانشمند شیرازی
اولین شهید تاریخ خوشنویسی بعد از اسلام – وزیر خلافت عباسی بوده است . او یکی از بزرگ ترین و تأثیرگذارترین شخصیت ایران در ابداع و شکل گیری خطوط شش گانه محقق ، ریحان، ثلث ، نسخ ، توقیع و رقاع می باشد .
ابن مقله این شش خط را با کمک برادرش از خط کوفی استخراج نموده و خطوط رایج فعلی به خصوص خط نستعلیق که عروس خط هاست حاصل ذوق ، تلاش و نبوغ این دانشمند و هنرمند ایرانی است.
کودکان و نقاشی
کودکان قبل از نوشتن با نقاشی آشنا می شوند . در نقاشی کودکان دو عنصر حیاتی به چشم می خورند که هر یک از آنها در جای خود قابل بررسی است :
یکی طرح و نقش ها و دیگری رنگ ها است . کودک در پرداختن به هر دو زمینه درواقع درون خود را آشکار می سازد. خصوصیات شخصیتی و روانی خود را بیرون می ریزد . ضمیر خود آگاه و ناخود آگاه خود را به تصویر می کشد .
نقاشی کودکان نوعی رفتار است . گاهی بیان درون است . گاه درخواست ارتباط، مواقعی درخواست کمک و زمانی صرفاً بازی و سرگرمی . نقاشی کودکان با زبان خاص خودشان صورت می گیرد
و فهم این زبان در بیشتر اوقات خیلی آسان نیست به ویژه برای آنان که اهل فن نیستند .
این زبان پر از راز و رمز ، پر از پیچیدگی و ابهام است . پر از کلید و نماد و اسطوره است و درک و دریافت این نشانه ها اغلب در توان بزرگ ترها نیست .
کودک نقاشی
اما عدم درک و دریافت بزرگ ترها چیزی را عوض نمی کند . کودک نقاشی می کند و نقاشی کودک درواقع خود کودک است که با زبانی رنگین بیان شده است.
برخی از ویژگی های شخصیتی و روانی کودک که در برخوردهای عادی روزانه و از راه ارتباط مستقیم قابل شناسایی نیست و بیشتر در بر دارنده ی ضمیر ناخودآگاه کودک است
در نقاشی های او قابل درک و شناسایی و بیان است. کودک آنچه را که نمی تواند با کلمات بگوید با نقاشی شرح می دهد .
مشاوران
والدین ، مشاوران و معلمان می توانند با استفاده از نقاشی به دنیای کودکان نزدیک تر شوند . از آنان شناخت بیشتری پیدا کنند و به درخواست ها و سئوالات بر زبان نیامده اشان پاسخ مناسب دهند .
کودک در هنگام نقاشی و ذهن و ضمیر خود را سازماندهی کرده و سپس بیان می کند .
او آزادانه و به طور کامل از طریق سمبول هایی مانند خورشید ، آب ، درخت ، پروانه ، مادر ، هواپیما و … با ما صحبت می کند . بنابراین بسیار مهم است که با اشتیاق تمام نقاشی کودکان را مشاهده کنیم و به دنبال کشف پیام آنها باشیم .
کودکان در هنگام نوشتن حالات متفاوت و منحصر به فردی دارند .
ابزار نقاشی
نحوه ی گرفتن کاغذ ، انتخاب نوع کاغذ ، برگزیدن ابزار نقاشی ، نحوه ی نشستن ، نحوه ی دست گرفتن قلم ، سرعت کار ، طرح ، شکل و رنگ ها هرکدام در کودکان متفاوت است و هر یک از این ها می تواند به عنوان یک نشانه شخصیتی مورد تحلیل و شناخت قرار گیرد .
در این میان تحلیل رنگ هایی که کودکان در نقاشی خود از آن استفاده می کنند می تواند ساده تر و در عین حال موثر و مفید مورد بررسی قرار گیرند.
دوره های مرتبط
آموزش ضخامت نویسی و ظرافت نویسی – خط تحریری خودکاری
ظخامت نویسی و ظرافت نویسی خط تحریری با خودکار یکی راه اصولی زیبا نویسی برای تمامی علاقه مندان به خط تحریری است.
100,000 تومان
مشاهدهآموزش خط تحریری با خودکار
با شروع به آموزش خط تحریری، شروع به مسیری خلاقانه و پر از کشف خواهید کرد که هر روز میتوانید در آن پیشرفت کنید.